El Salvador’da Para ‘Volkanda’ Yetişecek Olabilir
El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele, Bitcoin’i ülkede yasal bir ödeme aracı statüsüne getiren yasa tasarısı onaylandıktan sadece birkaç saat sonra, ülkeyi Bitcoin madencileri için cazip bir yer haline getirebilecek yeni planını duyurdu.
El Salvador Kongresi, Bitcoin’i ülkenin bundan 20 yıl önce resmi ödeme aracı olarak kabul ettiği Amerikan doları ile aynı konuma getiren yasa tasarısını çarşamba sabahı onayladı. Tasarı, mayıs ayından beri yasama meclisinde çoğunluğun desteğine sahip olan Bukele tarafından gönderildi.
Tasarının onaylanmasının üstünden daha 24 saat geçmeden, Bukele’den kripto para madenciliği ile ilgili yeni bir öneri geldi. 39 yaşındaki devlet başkanının Twitter’dan yaptığı açıklama şu şekilde:
“Biraz önce devlete bağlı jeotermal elektrik şirketi LaGeo’nun başkanına; ülkenin volkanlarını kullanıp Bitcoin madencilerine çok ucuz, %100 temiz, %100 yenilenebilir, sıfır emisyonlu tesisler sunmamızı sağlayacak bir plan hazırlaması yönünde talimat verdim.”
Bukele, bu sürecin “hızlı ilerleyeceğini” ekledi.
Saat 20:35’ten, saat 22:51’e atlayalım
Bu açıklamayı saat 20:35’te yapan Bukele; sürecin “hızlı ilerleyeceğini” söylerken bunu gerçekten kastetmiş olabilir. Çünkü Devlet Başkanı, saat 22:51’de yeni bir açıklama yapıp Bitcoin madencilerine özel bir merkez oluşturmak için gerekli tasarım çalışmalarının başladığını duyurdu:
“Mühendislerimiz biraz önce yeni bir kuyu kazdıklarını, volkanlarımızı kullanıp %100 temiz, sıfır emisyonlu, 95MW’lik jeotermal enerji sağlanabileceğini söylediler. Buranın etrafında bir Bitcoin madencilik merkezi tasarlanmaya başlıyor. Kuyudan çıkan şey, saf su buharı.”
Our engineers just informed me that they dug a new well, that will provide approximately 95MW of 100% clean, 0 emissions geothermal energy from our volcanos 🌋
Starting to design a full #Bitcoin mining hub around it.
What you see coming out of the well is pure water vapor 🇸🇻 pic.twitter.com/SVph4BEW1L
— Nayib Bukele 🇸🇻 (@nayibbukele) June 9, 2021
Bu süreç gerçekten çok hızlı ilerledi
El Salvador Devlet Başkanı, tasarı kabul edildikten sonra kripto paralarla ilgili birkaç farklı planı daha olduğunu zaten insanlarla paylaşmıştı. Bunların içinde devletin Bitcoin’e 150 milyon dolarlık bir bütçe ayırması, El Salvador’a 3 Bitcoin’den fazla yatırım yapanlara süresiz oturma izni vermek gibi planlar var. İlginç bir şekilde, ortada kripto para madenciliğiyle ilgili herhangi bir plan yoktu.
Bukele, çarşamba günü sabaha karşı Castle Island Ventures’ın ortağı Nic Carter’ın düzenlediği Twitter Space yayınına, Carter’ın kendi deyimiyle, “tamamen spontane” bir şekilde katıldı. Burada kendisine kripto para madenciliğiyle ilgili bir planının olmadığı soruldu ve Bukele, “Bitcoin madenciliği yapmayı düşünmüyoruz. Ama elbette madenciliği teşvik edecek bir şeyler yapabiliriz. Daha önce düşünmemiştim ama şimdi düşünüyorum da…” dedi.
Bukele, LaGeo’nun başkanına Bitcoin madenciliğiyle ilgili talimat verdiğini bu yayından birkaç saat sonra açıkladı.
El Salvador, temiz enerjisinin büyük bir kısmını kullanmıyor
Yakın zamanda ABD’de Demokrat Senatör Elizabeth Warren, Tesla CEO’su Elon Musk gibi isimler Bitcoin madencilerinin fosil yakıt tüketimini eleştirdi, Çin’de İç Moğolistan gibi bölgeler buna benzer sebep nedeniyle madenciliğe karşı yaptırım uygulama kararı aldı.
El Salvador; temiz enerji bakımından yokluk çeken bir ülke değil. Forbes ekibinden Avik Roy’un aktarımına göre ülkedeki elektrik üretiminin dörtte biri, fosil yakıt tüketimi gerektirmeyecek şekilde, volkanlardan sağlanıyor. Üretilen jeotermal enerjinin üçte ikisi ise kullanılmıyor. Devlet Başkanı, bahsi geçen Twitter Space yayınında şunları söyledi:
“Aslında bir planımız var, gerçi Bitcoin’le hiç alakası yoktu ama… (El Salvador’da) jeotermal enerjimiz var. Su, volkanlarda buharlaşıp enerjiye dönüşüyor. Bunu 50 yıl önce üretmeye başladık. Ama jeotermal santrallerden şehirlere aktarım yaparken çok fazla enerji kaybı yaşanıyor. O yüzden bu santrallerin yakınlarına sanayi bölgeleri kurmak istiyoruz; buralara fabrika kurup ucuza, %100 temiz, yenilenebilir, emisyonsuz enerji alabileceksiniz. Bu planı Bitcoin için geliştirmedik, insanlar karbon ayak izi olmayan fabrikalara yatırım yapmak istiyor diye geliştirdik. Ucuz, temiz ve yenilenebilir enerjiyle madencilik tesisi kurmak isteyen de vardır muhtemelen.”
Gazeteci Colin Wu’nun, Çin’deki Bitcoin madencilerine dayandırdığı bilgilere göre El Salvador Devlet Başkanı’nın paylaştığı görselde görülen enerji santrali, tek başına 1.000 tane madencilik cihazına enerji sağlayabilecek güçte olabilir.