Kripto Para Yatırımının Güzellikleri ve Çirkinlikleri
Kripto para piyasasının en ilgi çeken özelliklerinden ikisi tamamen açık olması ve sistem içinde herhangi bir önyargının olmaması. İnternet erişimi olan herkes bir kripto paranın sahibi olabilir ve şansı yaver giderse kar elde edebilir.
Birçok geleneksel olguyu yerle bir eden kripto para piyasası bambaşka bir yatırım tecrübesi sağlayabiliyor. Şuana kadar her şey iyi hoş güzel ama işin bir de öbür tarafı var. İşin bu öbür tarafına baktığımızda kripto para piyasasının hala daha mücadele ettiği zorlukları açıkça görebiliyoruz.
Düzenleme Mevzusu
Düzenleme mevzusu dediğim zaman sanıyorum ki ne demek istediğim, en azından piyasaya dahil olanlar tarafından, gayet açıkça anlaşılabiliyor. Yasal düzenlemeler kripto para piyasasının pek maruz kalmak istemediği şeyler. En azından bir topluluğun bir kısmı böyle düşünüyor. Çünkü yasal düzenlemeler, devletler tarafından uygulanan kısıtlamalar, türlü yaptırımlar… bunlar kripto paraların doğasına aykırı şeyler. Kripto para topluluğundaki bir diğer kesim ise piyasanın ancak ve ancak yasal düzenlemeler eşliğinde mutlak başarıya ulaşabileceğini savunuyor.
Kripto para demek merkezsiz, kendi içinde yönetim sağlayabilen bir sistem demek. Şimdi siz gidip bu sistemin içinde bir yönetici, otorite koyduğunuz zaman işin havası kaçıyor. Ama bu tarz düzenlemeler aynı zamanda işin içine belli ölçüde bir güvenlik ve sorumluluk da katıyor.
Günümüzde devletlerin kripto paralara uyguladığı düzenlemeler hala daha başlangıç seviyesinde. Tabii şuanda Japonya, ABD, Çin, Kore gibi ülkelerden bahsediyoruz. Diğer ülkelerde herhangi bir adım dahi atılmadı. Bu şu demek oluyor: eğer işler ters giderse yatırımcıların haklarını arayabilecekleri bir yer yok. Özellikle son zamanlarda yaşanan artışlarla birlikte de insanların epey yüklü miktarlara piyasaya girdiği düşünülünce bu biraz korkutucu oluyor.
Ama piyasaya yatırım yaparak dahil olan kişilere zaten düzenli olarak bu piyasanın biraz kumara benzediği hatırlatılıyor. Yalnızca piyasada yaşanan ani -ama oldukça kuvvetli- oynaklıklar yüzünden değil, aynı zamanda kripto paraların “Vahşi Batı”yı andıran doğaları yüzünden.
Borsaların Hacklenmesi
Kripto para piyasasının en büyük aracıları tartışma yok ki borsalar. Doğal olarak hackerlar da borsaları hedef alıyorlar. Piyasada yasal düzenlemeler olmadığı için bazen bir borsa saldırıya uğradığı zaman yatırımcılar sahip oldukları paraları kaybedebiliyorlar ve bu paraları bir daha asla geri alamayabiliyorlar.
‘Kripto para borsası’ ve ‘hack’ yan yana geldiği zaman akla gelen en büyük ve eşi benzeri görülmemiş olay Mt. Gox. Seneler önce Mt. Gox borsası hack saldırısına maruz kaldığında kullanıcıların sahip oldukları milyarlarca dolar değerindeki kripto paralar çalındı.
Akıntı Yönü Değişiyor
“Vahşi Batı” dedik, “düzenlenmemiş” dedik ama belirtelim ki kripto para piyasası artık yedi sene önceki kadar ham değil. Hatta pek çok insanın kripto paralar hakkında eğitimler almaya başlaması sonucunda piyasa gittikçe büyüyor ve gelişiyor.
Kripto para piyasasına 2017 yılının özellikle son ayları itibariyle çok fazla yeni yatırımcı girmeye başladı. Bu yatırımcıların çoğu maalesef tamamen kar elde etmek -bunu da hızlıca yapabilmek- umuduyla piyasaya giriyor. Bu yatırımcılar, aldıkları gelişigüzel yatırım kararlarıyla hem kendileri hem de piyasa için olumsuz denilebilecek şeylere sebebiyet verebiliyorlar.
Dediğimiz üzere insanlar artık kripto paralar hakkında eğitimler almaya başladı. Piyasaya “kar elde etme” amacıyla giren yatırımcıların yanında bir de konu hakkında gayet yeterli eğitime ve bilgiye sahip olup giren yatırımcılar da bulunuyor. Bu kişiler de aldıkları eğitim sağ olsun kendilerini ‘düzensizlikten’ korumanın yolunu bulabiliyorlar.
Bir de üçüncü bir yatırımcı türü var. Bu kişiler kripto paralara ilgi duyuyor, sempati besliyor ancak piyasanın yasal olarak düzenlenmemiş olması kendilerinin piyasaya girmesine engel oluyor. Çünkü başlarına bir şey gelmesinden endişeleniyorlar. Bundan bir ay önce CBOE ve CME‘nin başlattığı Bitcoin vadeli işlemleri ise bu yatırımcılar için adeta biçilmiş kaftan.
Dediğimiz üzere kripto para piyasası bundan seneler önceki halinden oldukça farklı ve gelişmeye devam ediyor. Zaman ilerledikçe piyasaya dahil olmak hem daha kolay hem de daha güvenli hale geliyor.
Kolaylığın Önemi
Kripto para piyasasının herkese kucak açıyor olması güzel bir şey. Ancak hedeflenen dijital para devriminin gerçekleşmesi için piyasanın daha rahat ve güvenli biçimde erişilebiliyor olması gerekiyor.
Onlarca yıldır genellikle “seçkin”lere hitap eden Wall Street’in bu yaklaşımı özellikle dijital paraların ortaya çıkmasıyla iyice gün yüzüne çıkmaya başladı. Adeta “sıradan” yatırımcıyı küçümseyen bir tavır takınan Wall Street’in, sıradan veya seçkin ayırt etmeden her yatırımcıya açık olan kripto para piyasasına karşı ne yapacağını zaman gösterecek.
