Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Vay Anam Vay: Cumhurbaşkanı, Bitcoin ETF’i, Binance, Çin ve Blockchain

Vay Anam Vay, Neler Dönmüş Satoshi ya? serimizin dördüncü yazısındayız. Hafta boyu bazı coinler değer kazandı, bazıları değer kaybetti. Piyasada hareketli anlar yaşanmışsa da, son günlerde piyasadan ziyade sektörel bazda yaşananlar, “Neler dönüyor Satoshi ya?” dedirtiyor.

Bitcoin, dün rekor tazeleyebilecekken önündeki engeli aşamayıp düşüşe geçti. Altcoin tarafında Chiliz (CHZ), yine bir günde neredeyse iki kat değerlendi, Paribu’da bazı sorunlar yaşandı…

Yatırımcılar için bu ve bunun gibi birçok hareketli gelişme yaşandı. Ancak bu haftaki yazıda fiyatlardan ziyade Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasını, Binance haberlerini, borsa yatırım fonu başvurularını, Çin’i ve blockchain’i konuşacağız.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve dijital para

Haliç Kongre Merkezi, dün Ekonomi Reformları Tanıtım Toplantısı’na ev sahipliği yaptı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan burada, “Dijital paranın ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısın oluşturacak adımları atıyoruz.” dedi.

Türkiye, dijital para konusundaki niyetini bundan iki yıl önce belli etti. 4 Kasım 2019’da yayınlanan 2020 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda, bu yönde harekete geçileceği açıklanmıştı.

Erdoğan dijital para hakkında konuşurken üç başlığı ön plana çıkardı: İşin ekonomik, teknolojik ve hukuki kısmı. Bunların içinde bildiğimiz şeyler olduğu gibi, merak ettiğimiz şeyler de var:

  • Teknolojik altyapı: Türkiye’nin dijital para konusunda Çin’den farklı bir yol izleyip, blockchain tabanlı çalışmalar yaptığı biliniyor. Bu hem Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programında vurgulanmış, hem TCMB’nin 9 Eylül tarihli iş ilanında görülmüştü. Dijitalleşme konusunda, FAST gibi sistemlerin hayata geçirildiği de bilinenler arasında.

  • Hukuki altyapı: Yetersiz tanımlamalar sebebiyle, ülkenin hukuki altyapısı henüz kapsamlı bir dijital/kripto para regülasyonu için elverişli değil. Fakat Hazine ve Maliye Bakanlığının yaptığı “yakından takip ediyoruz” açıklaması ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Bakan Yardımcısı Dr. Ömer Fatih Sayan’ın “Ülkemizde ilgili kurumlarımız, kripto paralar hakkında detaylı araştırmalarını ve hazırlıklarını yapmaya devam ediyor.” söylemi, bu alanda çalışmaların yapıldığını gösteriyor.

  • Ekonomik altyapı: Erdoğan’ın üstünde durduğu başlıklar arasında, en bilinmezliklerle dolu olanı bu olabilir. Dijital para için yapılan ekonomik altyapı çalışmalarının ne kadarının yurt içi, ne kadarının yurt dışı odaklı olduğu bilinmiyor. Çin’in dijital yuanı döviz ve sermaye kontrolü yapmak için, Venezuela’nın dijital parayı uluslararası ambargoları aşmak için kullanabileceği biliniyor. İsveç modelindeyse dijital para, hızla azalan nakit para kullanımına bir alternatif olarak görülüyor. Türkiye’nin dijital parasının ekonomik misyonunun ne olacağı, şimdilik soru işareti.

Binance’e soruşturma açılmış… “deniyor”

ABD’de Binance’i kullanmak isteyen biri, Binance US’e girip spot işlem yapabiliyor. Ancak şirket, yasal kısıtlamalar nedeniyle ülkede doğrudan Binance alan adıyla hizmet veremiyor. Bu kısıtlamalar, borsanın Amerikan müşterilerinin türev işlemi yapmasına da mani oluyor.

Bloomberg haberine göre ülkenin vadeli işlem regülatörü CFTC, Binance’in ABD’de türev ticaretine aracılık ediyor olabileceği şüphesi ile bir soruşturma başlattı. Bu haber, BNB fiyatını 247 dolara kadar düşürürken Binance yönetiminden bazı açıklamalar geldi:

  • Yorum yapmamayı tercih ediyorlar: Borsa CEO’su Changpeng Zhao, dün katıldığı bir Clubhouse yayınında kurum olarak bu gibi regülasyonlar ile ilgili yorum yapmamayı tercih ettiklerini açıklamıştı. Zhao, kişisel olarak yaptığı açıklamalardaysa bu haberi “FUD” (fear, uncertainty, doubt) olarak yorumladı. City AM’e konuşan Binance yetkilileri, Zhao’nun ifadelerini destekleyip bu konuda yorum yapmayacaklarını söylediler.

  • ABD’li müşterilere bloke uygulanıyor: Şirket, CFTC’yle ilgili doğrudan açıklama yapmasa da ABD’ye yönelik uyguladığı bazı önlemleri detaylandırdı. Binance’in, ABD’de ikamet eden birinin borsaya girmesini önlemek için Jumio, Onfido, WorldCheck, Elliptic, CipherTrace gibi isimlerin KYC/AML ürünlerini kullandığı aktarıldı. Buna ek olarak, kullanıcılar IP adreslerine göre de engellenebiliyor.

  • Sektör standartlarının “üstündeyiz”: Binance, regülasyonlara uymakla kalmadığını ve sektör “standartlarının üstünde” çalışmalar yaptığını açıkladı. Aktarılanlara göre borsa; para yatırma/çekme işlemlerini blockchain üstünden analiz ediyor, mobil operatör bilgilerini takip ediyor ve kullanılan cihazları tanımlıyor. Bu sırada Changpeng Zhao, “Neyin FUD, neyin doğru olduğunu ayırt edemezseniz fakir kalırsınız.” diyor. Zhao’nun söylediği bir diğer şey, Binance’in “sektördeki en iyi KYC/AML programlarından birine sahip olduğu” yönünde.

Öyle ya da böyle: Bitcoin ETF’i

ABD’deki şirketler, 2017/18 yılından beri Bitcoin endeksli bir borsa yatırım fonu (ETF) kurmak için SEC’ye başvuruda bulunuyor. Böyle bir fon kurulursa, TD Ameritrade gibi perakende amaçlı geliştirilmiş trading uygulamalarıyla kripto para piyasasına giriş yapılabilecek.

İnsanlar doğrudan Bitcoin almış olmayacaklar ama cüzdan kurmak zorunda kalmadan, herhangi bir kripto para borsasına kayıt yaptırmadan işlem yapabilecekler. SEC, şu ana dek yapılmış başvurulardan bir tanesini bile onaylamadı. Ancak sektörden isimler, aradan geçen üç yıl içerisinde umutsuzluğa kapılmadı.

Bitwise Asset Management CIO’su Matthew Hougan’a göre kripto para piyasası eskisine kıyasla “daha etkili, daha fazla regüle edilmiş durumda, daha çok saklama hizmeti sunuyor ve daha fazla denetim mekanizmalarına sahip.” ETF kurma çabaları, bu haliyle devam ediyor.

  • Grayscale harekete geçiyor: SEC halihazırda WisdomTree, NYDIG, VanEck ve Valkyrie Digital Assets tarafından yapılmış başvuruları değerlendiriyor. Bu sırada, 37 milyar dolarlık Bitcoin fonu Grayscale de ETF başvurusunda bulunanlar kervanına katılabilir. Şirket bu hafta ETF çalışmalarında görev alabilecek 9 kişi için iş ilanı verdi. Business Insider haberine göre Grayscale CEO’su Michael Sonnenshein, “Detay veremiyorum ama ETF gibi fırsatları her daim değerlendiriyoruz.” dedi.

  • Alternatif arayışına girildi: SEC’nin şu ana dek yapılmış çoğu başvuruyu reddetmesi, şirketleri alternatif düşüncelere itti. Valkyrie Digital Assets bu düşünceyle yeni bir başvuruda bulundu. Buna göre, Bitcoin endeksli değil, bilançosuna Bitcoin eklemiş şirketlere endeksli bir borsa yatırım fonu kurulması öneriliyor. Bu fon, onay alması halinde dünyanın dört bir tarafında Bitcoin’e yatırım yapmış her türlü şirkete yatırım yapabilecek.

Çin’in geleceği ve blockchain

Çin’in kendi dijital merkez bankası parasını (CBDC) geliştirirken blockchain kullanmadığından bahsedildi. Fakat ülke, bu teknolojiyi daha farklı amaçlarla kullanma konusunda kararlı görünüyor. O kadar ki, blockchain Çin’in 2021-2025 tarihlerini kapsayan beş yıllık planında kendisine ilk kez yer buldu.

  • Ekonominin yönünü belirleyecek: Çin, 14. beş yıllık planını kararlaştırmaya hazırlanıyor. Planın en güncel taslağı, perşembe günkü toplantıda değerlendirildi ve onaylandı. Kesin onay kararının alınması halinde, Çin ekonomisinin gidişatını bu plan belirleyecek.

  • Günlük hayatın bir parçası: South China Morning Post haberine göre Çin, gayri safi yurt içi hasılasının zamanla daha büyük bir kısmının dijital ekonomi odaklı olmasını öngörüyor. Beş yıllık planda yapay zeka, büyük veri, bulut bilişim ve blockchain teknolojilerinin Çin’i ileri üretim alanında lider konuma getirebileceği ve yine bu teknolojilerin günlük hayatın bir parçası olabileceği belirtildi.

  • Kriptoya hayır, blockchain’e evet: Çin, 2017’de önce ICO’lara, ardından kripto para borsalarına kısıtlama getirmişti. Bunun sonucunda Binance, Huobi gibi devler ülke değiştirmek zorunda kaldı. Devlet, kripto paralara karşı katı bir tavır sergilerken blockchain çalışmalarını desteklemeyi sürdürüyor.
Tüm gelişmelerden ve paylaşımlardan haberdar olmak için Telegram kanalımıza katılın!