Buralar Komple Forkluktu: 2017’de Bitcoin Forkları
Tüm Dünya’nın kripto paralara aşina olmasını sağlayacak kadar büyük artışların ve “işte balon patladı” dedirtecek kadar ciddi düşüşlerin yaşandığı 2017 yılı geldi geçti.
Bitcoin 2017 yılını yıl genelinde yüzde binden fazla büyüme yaşayarak bitirdi. Ancak Bitcoin’in yaşadığı bu büyüme, Bitcoin topluluğunun fork yapma istediği gideremedi.
Bitcoin ağından kopan forklar Bitcoin ağında kendi görüşlerine göre yanlış veya eksik oldukları şeyleri gidermek amacıyla ağdan ayrıldı ve bunlardan bazıları başarıya da ulaştı.
Bitcoin ağında sorun olarak görülen şey dendiğinde akla genelde blok boyutu geliyor. Şuanki haliyle Bitcoin Blockchain’indeki her bloğun boyutu 1 MB. Bu da saniye başına işlenebilen işlem miktarını bir nevi kısıtlıyor.
Zaman içinde bu kısıtlama yüzünden işlemlerin hızı düştü. İşlem hızının düşmesiyle birlikte kullanıcılar kendi işlemlerinin madenciler tarafından daha öncelikli olarak görülmesini sağlamak için daha yüksek işlem ücretleri ödemek durumunda kaldı, kalıyor.
Segregated Witness
Kripto para topluluğu genel olarak Bitcoin ağını sarıp sarmalayan sorunlardan artık bıkma seviyesine geldi ve bunun sonucunda geçtiğimiz iki yıl içerisinde farklı farklı çözümler üretildi.
2017 yılında en çok öne çıkan çözüm şüphe yok ki Segregated Witness oldu. Ağustos 2017’de aktif hale gelen soft fork bir Bitcoin işlemini ikiye bölüyor, imza veya ‘tanık’ veriyi işlemin sonuna taşıyor ve böylece bir işlemin blokta kapladığı boyutu aza indirgiyor. Kısaca ağı hızlandırıyor.
Önerilen bir diğer değişiklik ise son anda iptal edilen SegWit2x’ti. SegWit2x blok boyutunu Blockchain’de çok daha fazla işlemin depolanabilmesi için 1MB’den 2MB‘ye çıkarmayı öneren bir hard forktu.
New York Anlaşmasını imzalayan pek çok taraf ki bunların arasında en büyük borsalar, maden havuzları ve cüzdanlar bulunuyordu, SegWit’in aktif hale gelmesinden bu kadar kısa süre sonra bir hard fork yaparak SegWit2x’i getirme konusunda pek rahat değildi. Bu yüzden de SegWit2x son anda iptal edilmişti.
Bitcoin Cash
SegWit2x’in gerçekleşmesi kararı kaçınılmaz olarak iki tarafın arasını açtı. Daha büyük boyutlara sahip blokların Bitcoin ağındaki ölçekleme sorunlarını çözebileceğine inanan taraf ‘büyük blokçular’ ve ağdaki sorunların bir hard fork ile çözülmesine karşı çıkan ‘core’ tarafı.
İki taraf arasında ipler gerilince ortaya 1 Ağustos 2017’de Bitcoin Blockchain’inden fork yaparak ayrılmış olan Bitcoin Cash çıktı.
Bitcoin Cash de tartışmaları bitirmedi ve hatta aksine daha çok tartışmaya yol açtı. Hem fork destekçilerinden hem fork fikrine karşı çıkanlardan bazı isimler Bitcoin Cash’i eleştirdi.
Bitcoin Cash’i destekleyen kesim ise Bitcoin Cash’i bir altkoinden çok daha fazlası olarak görüyor. Mesela Bitcoin’e epey erken dönemlerde yatırım yapmış olan Roger Ver, Bitcoin Cash’in Satoshi Nakamoto’nun orijinal yazısına daha uygun olduğunu ve Bitcoin Cash’in ‘gerçek Bitcoin’ olduğunu savunuyor.
Ne var ki Bitcoin Cash oluşalı artık neredeyse altı ay olacak ve tartışmalar bir nebze de olsa yatıştı.
İki kripto para arasında çok bariz farklılıklar olsa da Bitcoin Cash’in Coinbase gibi borsalardan destek görüyor olması başarısını kanıtlar nitelikte. Her ne kadar Coinbase’in GDAX borsasında satışa sunulduğunda ortalık karışmış olsa da…
Her geçen gün Bitcoin Cash’in geçici bir kripto para olmadığı ve piyasada damgasını vurmak istediği daha da belirgin hale geliyor. Bitcoin Cash’in daha da büyümesi belki de orijinal Bitcoin ağındaki SegWit2x tartışmalarına bir son verebilir.
Diğer Forklar
Bitcoin Gold yüksek güçlü ekran kartlarıyla istikrarlı bir gelir elde etmek isteyen ve pek yükseklerde gözü olmayan madencilik sevdalılarının göz bebeği gibi. Bitcoin Gold’un sitesinde belirtildiği gibi bu fork “Bitcoin madenciliğini tekrar merkezsiz” yapmayı hedefliyor.
Yalnızca Bitcoin’in emek-kanıtı (PoW) algoritması SHA256’dan ayrılıp equihash’e geçerek ekran kartı kullanan bireysel madenciler kolaylıkla Bitcoin Gold kazabilirler, hem de orta-çaplı ekran kartlarıyla. Bitcoin Gold Ekim 2017’de hayata geçti.
Kasım 2017’de orijinal Bitcoin ağından fork yaparak ayrılan bir diğer kripto para ise Bitcoin Diamond. Team EVEY ve Team 007 adlı maden havuzları tarafından oluşturulan BCD’nin toplamda 210 milyon token’ı olacak. Bu miktar Bitcoin ve Bitcoin Cash’inkinden on kat daha fazla.
Bitcoin Diamond madenciliği Bitcoin Gold gibi ekran kartlarının rahatlıkla kullanılabileceği X13 hashleme algoritmasını kullanıyor. Yani oldukça pahalı olan ASIC minerlarının kullanıldığı Bitcoin madenciliği gibi değil.
Çöp?
Çinli Blockchain yatırımcısı Chandler Guo neredeyse şaka yollu denilebilecek biçimde Aralık ayında Bitcoin God forkunu duyurdu. Hayırsever niyetler barındıran Bitcoin God forkunda Bitcoin sahipleri 17 milyon token’ı alabilecekken geriye kalan 4 milyon token hayır kurumuna bağışlanacaktı. Şansa da bakın ki bu forkun gerçekleşme tarihi olarak 25 Aralık, yani Noel günü belirlendi…
Bir diğer ilgi çekici ancak biraz garip duran fork ise SegWit2x’in ‘dirilişi’ oldu. Tamamen farklı bir grup geliştirici SegWit2x kodu üstünde çalıştı ve bu hard fork 28 Aralık’ta gerçekleşti.
Proje ekibi SegWit2x projesinin orijinal ekibiyle hiçbir bağı olmadığını itiraf etti ve bu yeni fork, fork destekçilerine epey ciddi vaatlerde bulundu. Bu proje hala daha biraz garip gözüküyor ve şüphe yok ki önümüzdeki birkaç hafta boyunca insanlar bu projeye şüpheci gözlerle bakmaya devam edecek.
Liste Uzuyor
Yazıda genel olarak 2017’de en çok öne çıkan ve en büyük dört (Bitcoin Cash, Bitcoin Gold, Bitcoin Diamond, Bitcoin God) Bitcoin forkuna odaklansak da bahsedecek daha çok fork var.
Listeye daha adı eklenebilecek Bitcoin Clashic, Super Bitcoin, Bitcoin Hot, BitcoinX, Oil Bitcoin, Bitcoin World, Lightning Bitcoin gibi forklar da var. Bunlarla da bitmiyor. Aralık 2017’de en az 14 fork var…
Bu forkların çoğunun kripto para topluluğuna bir yenilik veya herhangi ölçüde bir değer katacağını düşünmek biraz fazla iyimser olabilir. Ancak bu forkların olması iyi bir şey çünkü bu forklar sayesinde en büyük kripto paraların bile kendi içlerindeki sorunları, eksik yanları gün yüzüne çıkıyor ve geliştiriciler tarafından düzeltilmeye çalışılıyor. Bu da en nihayetinde kripto paraları ve blockchain teknolojisini daha ileri noktalara taşıyacak.
